Ilmu Gharib Al-Hadits adalah ilmu yang menerangkan makna kalimat yang terdapat dalam matan hadits yang suka diketahui maknanya dan jarang terpakai oleh umum
Kitab pada abad ke III H adalah :
- Ubaid Al-Qasimi Ibn Sallam (w.224H)
- Ibnu Qutaidah Ad-Dainuri (w.276H)
- Al-Khathabi (w.378H)
- Gharib Al-Qur’an susunan Al-Harawi (w.401H)
- Al-Faiq susunan Al-Zamaksyari
- An-Nihayah susunan Ibn Al-Atsir (w.606H)
Kitab yang terkenal dalam ilmu ini ialah
- Kitab Gharib Al-Hadits Karya Abul Hasan An-Nadhar (w.203H)
- Kitab Gharib Al-Atsar Karya Muhammad Bin Al-Mustanir (w.206H)
- Kitab Gharib Al-Hadits Karya Abu Ubaid Al-Qasimi Bin Salam (w.224H)
- Kitab Musytabah min Al-Hadits Wa Al-Qur’an Karya Abu Muammad Abdullah
- Kitab Gharib Al-Hadits Karya Qasim Bin Tsabit (w.302H)
- Kitab Gharib Al-Hadits Karya Abu Bakar Muhammad bin Al-Qasim Al-Anbari (w.328H)
- Kitab Gharib Al-Qur’an Wa Al-Hadits Karya Abu Ubaid Al-Harawi Ahmad (w.401H)
- Kitab Samthu Ats-Tsurayya Fi Ma’ani Gharib Al-Hadits, Karya Abdul Qasim Ismail
- Kitab Majma Ghara’ib Fi Gharib Al-Hadits Karya Abdul Hasan Abdul Ghafir Al-Farisi (w.529H)
- Kitab Al-Fa’iq Fi Gharib Al-Hadits Karya Abdul Qasim Jarullah Mahmud (w.538H)
- Kitab Al-Mughits Fi Gharib Al-Qur’an Wa Al-Hadits Karya Abu Musa Muhammad (w.581H)
- Kitab An-Nihayah Fi Gharib Al-Hadits Wa Al-Atsar Karya Imam Majdudin Abu As’sa’adat Al-Mubarak (w.606H)